ABD’nin eski başkanı Donald Trump’ın Grönland’ı kontrol altına alma söylemleri, AB’den sert tepki gördü. AB Komisyonu, devletlerin egemenlik haklarına saygı gösterilmesi gerektiğini vurgularken, olası bir askeri müdahale senaryosu diplomatik krize işaret ediyor.
Donald Trump’ın 23 Aralık 2024 tarihinde sosyal medya platformu Truth Social üzerinden yaptığı açıklamada, Grönland’ın ABD kontrolünde olması gerektiğini savunması, uluslararası arenada yankı uyandırdı. Trump’ın Ada’nın mülkiyeti ve kontrolünün “mutlak zorunluluk” olduğunu öne sürmesi, başta Avrupa Birliği olmak üzere küresel aktörlerden sert tepki gördü.
Diplomatik krizde AB’nin tutumu
AB Komisyonu sözcüsü Anitta Hipper, Brüksel’deki basın toplantısında konuya ilişkin net bir tavır ortaya koydu. Hipper, “Bu konudaki politikamız, bizim için bir ilke meselesi olarak, devletlerin egemenliğine saygı duyulması gerektiği açıktır. Bu aynı zamanda bizim diplomatik değerimiz ve üzerinde çalıştığımız temel ilkemizdir” açıklamasında bulundu.
Transatlantik ilişkilerin geleceği
Komisyon sözcülerinden Olof Gill, durumun hassasiyetini korumakla birlikte daha temkinli bir yaklaşım sergiledi. Gill’in “Biraz sakin olalım. Henüz göreve gelmemiş bir yönetim hakkında oldukça uçuk varsayımlardan bahsediyoruz” değerlendirmesi, AB’nin diplomatik kanalları açık tutma çabasını yansıtıyor.
Güvenlik endişeleri ve hukuki boyut
Danimarka’ya bağlı özerk bir bölge olan Grönland’a yönelik olası bir askeri harekat, AB Antlaşması’nın 42’nci maddesindeki “karşılıklı yardım” ilkesini gündeme getirebilir. Komisyon sözcüsü Pinho, bu konuda değerlendirme yapmaktan kaçınarak soruları “çok teorik” olarak nitelendirse de, uluslararası basın mensupları AB’nin tutumunu eleştiri yağmuruna tuttu.
Basının sert eleştirileri
Basın toplantısında bir gazetecinin “Egemenliğin her şeyden önemli olduğunu söylüyorsunuz ama ABD’nin yeni başkanından gelen oldukça açık bir tehdit hakkında yorum yapmayacaksınız. ABD deniz piyadelerinin Grönland’a inmesini mi bekliyorsunuz?” şeklindeki çıkışı, AB’nin konuya yaklaşımındaki çelişkiyi gözler önüne serdi.
Bölgesel dengeler ve stratejik önem
Grönland’ın jeopolitik konumu ve doğal kaynakları, bölgeyi uluslararası güç mücadelesinin odak noktası haline getiriyor. Trump’ın açıklamaları, küresel güç dengelerinin yeniden şekillendiği bir dönemde, transatlantik ilişkilerin kırılganlığını bir kez daha gündeme taşıdı.
