Yemek kartlarıyla ilgili süregelen tartışmalara noktayı koyan karar, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’ndan geldi. Kurul, milyonlarca çalışanın gündelik harcamalarında kullandığı bu kartların sigorta primine esas kazanç kapsamına girip girmediği yönündeki belirsizliği giderdi. İşverenler ve çalışanlar için önemli sonuçlar doğuracak bu karar, özellikle yemek yardımı uygulamalarını etkileyen net çizgiler belirledi.
Yalnızca yemek ve gıda alımı geçerli olacak
Danıştay’ın verdiği karara göre, yalnızca yemek ve tüketime hazır gıda alımında kullanılabilen yemek kartları “ayni yardım” kapsamında değerlendirilecek. Bu doğrultuda, söz konusu ödemeler sigorta primi matrahı dışında bırakılacak. Ancak kartların farklı amaçlarla —örneğin nakit çekim veya başka harcamalar— kullanılmasına izin verilmesi durumunda, bu uygulama geçerliliğini kaybedecek.
SGK genelgesi sınırlamaları aşmıştı
Kararın gerekçesi dikkat çekici detaylar barındırıyor. Danıştay, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun yayımladığı genelgenin, 5510 sayılı Kanun’da öngörülmeyen kısıtlamalar içerdiğine dikkat çekti. Kurul, yemek yardımının nakdi mi yoksa ayni mi olduğuna göre farklı sonuçlar doğurabileceğini belirtirken, uygulamanın yapıldığı mekânın işyeri içi ya da dışı olmasının herhangi bir etkisi bulunmadığını vurguladı.
“İşverene maliyet azalacak, çalışan hakkı korunacak”
Yeni düzenlemeyle birlikte, işverenler için yük olarak görülen prim maliyetlerinin azalması bekleniyor. Aynı zamanda çalışanların aldığı yemek yardımının da yasal bir zemine oturtulması, hak kayıplarının önüne geçecek. Böylece hem sosyal güvenlik açısından hem de iş güvencesi yönünden çalışanlar lehine bir koruma mekanizması oluşmuş olacak.
“Yemek kartı yalnızca bu amaçla kullanılmalı”
Danıştay kararının öne çıkan bölümlerinde şu ifadeler yer aldı:
“Yemek kartı ile yapılan ödemeler, yalnızca yemek hizmeti veya tüketime hazır gıda alımında kullanılıyorsa ‘ayni yardım’ sayılır. Bu durumda, yardım sigorta primine esas kazanca dahil edilmez. Kartın nakit çekime veya başka amaçlarla kullanılmasına imkan tanımaması önemlidir. SGK’nın genelgesi, Kanun’da olmayan ek sınırlamalar getirmiştir. 5510 sayılı Kanun’un 80. maddesi, yemek yardımının ayni mi, nakdi mi olduğuna göre farklı sonuçlar öngörür; mekânsal bir ayrım (işyeri içi/dışı) öngörmez.”
