Soğuk hava şartlarına uzun süre maruz kalındığında, vücut ısısı normal seviyesinin altına düşerek tehlikeli bir tabloya neden olabilir. Hipotermi, vücut sıcaklığının 35°C’nin altına inmesiyle ortaya çıkan ve hayati risk taşıyan ciddi bir sağlık sorunudur. Normalde insan vücudu 37°C civarında dengede kalırken, soğuk hava, rüzgar, ıslak giysiler ve düşük sıcaklıklar vücut ısısının düşmesine neden olabilir.
Hipotermiye neden olan faktörler
Hipotermi, çevresel ve bireysel faktörlerin etkisiyle gelişebilir. İşte hipotermiyi tetikleyen başlıca nedenler:
- Uzun süreli soğuk hava maruziyeti
- Rüzgar ve nemin vücut sıcaklığını düşürmesi
- Islak veya nemli kıyafetlerle dışarıda kalmak
- Soğuk suya düşmek ya da suda uzun süre kalmak
- Alkol ve uyuşturucu kullanımı nedeniyle vücut ısı kontrolünün bozulması
- Bebekler, yaşlılar ve kronik hastalar gibi risk grubunda olan bireyler
Hipotermi belirtileri
Hipotermi, erken ve ileri dönem olmak üzere farklı belirtilerle kendini gösterir.
Erken dönem belirtileri
- Titreme ve üşüme hissi
- Ciltte solgunluk ve morarma
- Konuşma güçlüğü ve huzursuzluk
- Yorgunluk ve dikkat dağınıklığı
- Hafif bilinç bulanıklığı
İleri dönem belirtileri
- Kas kontrolünün kaybı, yavaş hareketler
- Çevresel uyarılara tepkisizlik, reflekslerin azalması
- Solunum ve nabız yavaşlaması
- Bilinç kaybı ve bayılma
- Solunum ve dolaşım durması
Hipotermide acil müdahale ve ilk yardım
Hipotermiye maruz kalan bir kişiye hızla ve doğru şekilde müdahale edilmelidir. İşte uygulanması gereken temel ilk yardım adımları:
- 112 Acil Servis aranmalı ve profesyonel yardım çağrılmalıdır.
- Hastanın bilinci ve solunumu kontrol edilmelidir.
- Soğuk hava ve rüzgardan korunması sağlanmalıdır.
- Islak giysileri çıkarılarak yerine kuru ve sıcak giysiler giydirilmelidir.
- Ilık ve şekerli içecekler verilmelidir. Ancak alkol kesinlikle verilmemelidir.
- Vücut ani sıcaklık değişiminden korunmalı, özellikle göğüs, boyun ve kasık bölgeleri kontrollü bir şekilde ısıtılmalıdır.
- Elektrikli battaniye ve doğrudan sıcak su uygulamalarından kaçınılmalıdır.
- Solunum ve nabız sürekli olarak takip edilmelidir.
Hipotermiden korunma yolları
Soğuk hava koşullarında sağlığı korumak için alınabilecek önlemler şunlardır:
- Katmanlı ve yalıtımlı kıyafetler giyilmelidir.
- Baş, el ve ayaklar soğuktan korunmalıdır.
- Uzun süre dışarıda kalınmamalı ve yalnız seyahat edilmemelidir.
- Alkol ve sigara tüketiminden kaçınılmalıdır.
- Nemli veya ıslak giysilerle dolaşılmamalıdır.
Hipotermi, erken fark edilip doğru önlemler alınmazsa ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Özellikle kış aylarında soğuğa maruz kalan bireylerin bilinçli hareket etmesi hayati önem taşır.